Đây là vụ án mà Luật sư Bùi Văn Minh – Văn phòng Luật sư Nguyên Trang đã bảo vệ thành công cho ông N.V.T. Có thể tóm tắt sự việc như sau: Tối ngày 03/11/2019, tại nhà ông T, ông H đã bị ông T dùng dao chém nhiều nhát và gây thương tích ở vùng đầu, mặt, cổ, ngực, vùng vai hai bên và cụt ngón thứ hai bàn tay trái. Kết luận giám định pháp y thì ông H bị thương tích tại 12 vị trí trên cơ thể với tổng tỷ lệ % tổn thương cơ thể là 60%, tính theo phương pháp cộng lùi tỷ lệ tổn hại sức khỏe là 46%. Do vậy, ngày 04/11/2019, ông T bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện A, thành phố Hà Nội khởi tố và bắt tạm giam về tội: Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo khoản 3 Điều 134 Bộ luật hình sự. Như vậy, ông T sẽ phải đối mặt với bản án là hình phạt nhiều năm tù.
Thời điểm nhận bảo vệ cho ông T, sau Tết Nguyên đán năm 2020 thì dịch Covid-19 bùng phát, huyện A có một số khu vực bị phong tỏa, đi lại rất khó khăn. Luật sư đã phải nhiều lần sang hiện trường (nhà ông T) để tìm hiểu rõ nguyên nhân của vụ án này, cũng như xem xét lại hiện trường xảy ra sự việc. Sau khi tiếp xúc với người nhà ông T và một số nhân chứng khác ở xung quanh khi vực này, được biết: Chiều hôm đó, ông H có đến ăn uống tại một đám giỗ nhà người bạn. Bà C vợ ông T kể lại, từ 8h30 đến 9h00 tối ngày 03/11/2019, ông H đi bộ đến nhà vợ chồng bà ở cùng xóm, to tiếng và yêu cầu mở cổng vào nhà để nói chuyện. Thấy ông H trong tình trạng say rượu và trời tối muộn nên vợ chồng ông T, bà C không dám mở cổng. Bực tức về việc vợ chồng ông T không tiếp chuyện và không mở cổng nên ông H về nhà lấy con dao rựa cạy và đập phá cổng, chửi bới và đe dọa giết vợ chồng ông T. Do không phá được cổng nên ông H về nhà lấy ghế và trèo qua tường vào nhà ông T. Thấy ồn ào nên hàng xóm có mặt nhưng cũng không ai can ngăn được ông H. Sau khi trèo được qua tường xông vào nhà, ông H tiếp tục chửi bới, đập phá cửa chính và cửa buồng ngủ. Do ông H cầm dao truy sát và ông T phản kháng lại, hậu quả ông H bị thương tích. Tại cơ quan điều tra, ông H trình bày, khi vừa bước vào sân thì bị ông T chém tới tấp và ngã gục tại đây. Kết quả khám nghiệm hiện trường đã thu giữ 2 con dao của ông H và của ông T.
Quá trình tham dự cùng điều tra viên trong các buổi hỏi cung, sau khi xem xét lại hiện trường, luật sư đã phát hiện ra một số tình tiết và chứng cứ mới: Hiện trường xảy ra vụ án có thể không phải ở ngoài sân như ông H trình bày mà xảy ra trong nhà khi ông H cầm dao truy sát ông T và bị ông T phản kháng lại nên cánh cửa bằng kính tại buồng ngủ của vợ chồng ông T bị vỡ, tại gian phòng khách, có nhiều vết màu nâu nhạt giống vết máu khô còn đọng ở trên tường và trên khung ảnh nhà ông T. Như vậy, việc ông T gây thương tích cho ông H xảy ra trong nhà (tại gian phòng khách) và sát lối ra cửa không phải tại sân như ông H trình bày.
Vì vậy, luật sư đã đề nghị Cơ quan điều tra thực nghiệm điều tra và thu thập thêm các vết nghi là máu của ông H tại hiện trường.
Cơ quan điều tra đã cùng Viện kiểm sát nhân dân huyện A thực nghiệm điều tra thu giữ các vết nghi là máu của ông H còn dính trên tường và các khung ảnh. Kết luận giám định đã xác định: Là sinh phẩm của người có ADN trùng khớp với ADN của ông H. Như vậy, lời khai của ông T về địa điểm gây thương tích cho ông H phù hợp với các chứng cứ thu được tại hiện trường. Do đó, có thể xác định được nội dung vụ án như sau:
Xuất phát từ sự hiểu lầm mấy ngày trước, nên tối ngày 03/11/2019, ông H trong tình trạng say có một loạt hành như: Đầu tiên là chửi bới, vượt tường vào nhà ông T; dùng dao tấn công và đe dọa giết vợ chồng ông T… Như vậy, ông H thực hiện một loạt các hành vi trái pháp luật nghiêm trọng nhắm vào ông T và gia đình như trên đã khiến ông T rơi vào trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Trong khoảnh khắc này, ông T không kìm chế được và không nhận thức đầy đủ về tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi của mình nên đã gây thương tích đối với ông H.
Căn cứ kiến nghị của luật sư và kết quả thực nghiệm điều tra, giám định bổ sung vết máu của ông H tại hiện trường phù hợp với lời khai của ông T nên ngày 20/4/2020, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát nhân dân huyện A đã ra Quyết định thay đổi Quyết định khởi tố bị can sang Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh theo Điều 135 Bộ luật Hình sự và cho ông T được tại ngoại chờ xét xử. Xuất phát từ tình làng nghĩa xóm, giữ hòa khí cho hai gia đình cùng với việc luật sư nhiều lần phân tích, hòa giải nên ông H đồng ý rút đơn. Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 09/9/2020, Tòa án nhân dân huyện A căn cứ ông H đã có đơn rút yêu cầu khởi tố và xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho ông T, căn cứ Điều 282, 299 và 326 Bộ luật Tố tụng hình sự, Hội đồng xét xử đã ra Quyết định đình chỉ vụ án.
Như vậy, trong vụ án này, luật sư đã phát hiện ra các tình tiết, chứng cứ mới mà Cơ quan tiến hành tố tụng không chú ý xác minh, điều tra về lời khai của bị can. Công tác khám nghiệm hiện trường ban đầu còn sơ sài, chưa thu thập hết các dấu vết, chỉ chú ý đến lời khai và tình trạng thương tích của người bị hại nên ông T đã bị tạm giam gần 6 tháng. Do vậy cần khẳng định rõ vai trò của luật sư trong việc bảo vệ thân chủ. Điều đáng chú ý, bằng kiến thức cũng như kinh nghiệm và pháp luật cho phép, chúng ta cần xem xét đánh giá và cần thiết phải thu thập thêm các tài liệu chứng cứ khác để làm sáng tỏ và đúng bản chất của sự việc chứ không chỉ đơn thuần sử dụng các tài liệu, chứng cứ mà các cơ quan tiến hành tố tụng đã thu thập.
Tác giả: Luật sư Bùi Văn Minh